Teknik Etüd (Teknik Fizibilite)

Bu analiz aşamasında, yapımı düşünülen projenin teknik olarak yapılabilirliği araştırılır. Teknik etüdün kapsamına giren konuların başlıcaları şunlardır:

  • Ürünün teknik dizaynının belirlenmesi.
  • Üretim yöntemi ve teknoloji seçimi; seçimin gerekçesi, elde ediliş biçimi (lisans, satınalma, ortak girişim), alternatif teknolojiler ve maliyetleri.
  • İşgücü ihtiyacının belirlenmesi; vasıflı ve vasıfsız işgücü ihtiyacı, denetçi ve yönetici elemanlar, eğitim ihtiyacı, üretim öncesi ve işletme dönemine ait işçi ihtiyacı ve maliyetleri.
  • İş akım şemaları ile fabrika içi yerleşme düzeninin ve bina ihtiyaçlarının belirlenmesi: Fabrika içi ve üretim alanı yer gereksiniminin ve yönetim binaları yardımcı hizmet binalarının saptanması.
  • Montaj planlarının hazırlanması, montajın kim tarafından, nasıl yapılacağı ve maliyeti.
  • Ham ve yardımcı maddelerle işletme malzemesi ihtiyacının belirlenmesi.
  • Üretim dönemine ait maliyetlerin hesaplanması.
  • Yatırımın kurulma aşamasındaki uygulama planının dönemleritibariyle belirlenmesi.

Teknik fizibilite

Mali etüd (Mali Fizibilite)

Toplam yatırım tutarının, teknik etüdle belirlenen duran varlıklardan sonra dönem ve bağlı varlık tahminleriyle tamamlanması ve toplam yatırım tutarının kısa ve orta vadeli borçlar ve öz kaynaklarla ortakların olanaklarına, devlet ve borç verenlerin isteklerine uygun olarak finansmanı, deneme masraflarının hesaplanması, teknik bölümde hesaplanmasına başlanan işletme dönemi giderleri hesaplamalarının tamamlanması mali etüd bölümünde yer alır.

Dönemler itibariyle satış, masraf ve kâr hesaplamaları (tahmini gelir tabloları) projenin kabul edilebilirliğini büyük ölçüde etkileyebilecek olan kârlılık hesaplamaları için önemli veriler niteliğindedir. Aynı şekilde, dönemler itibariyle varlık ve sermaye yapılarının (tahmini bilançolar) tahmin edilmesi de kuruluşun borçlanma ve borç ödeme olanakları bakımından mali bünye yapısını gösterecek önemli hesaplamalardır.

Yatırım indirimi, vergiler ve kâr dağıtımı hesaplamaları, borçların geri ödenme olanaklarının incelenmesi bu bölümde yer alır.

Bu çerçeve içinde mali yönden etüd şu çalışma konularını ele alır:

 1. Projenin toplam maliyetlerinin .hesaplanması

2. İşletme sermayesi ihtiyacının, toplam yatırımın finansmanının ve sermaye yapısının belirlenmesi

3. İşletme dönemi gelirlerinin hesaplanması

4. Yatırımın tamamlanması sonucunda toplam gelir ve giderlerin tahmin edilmesi ve tahmini kârlılığının belirlenmesi

5. Projenin mali yönden değerlendirilmesi

Sonuç ve istek

Yatırım projesinde sonuç ve istek bölümü, proje, onunla ilgili olanlardan hangisi için düzenlenmişse, onun amaçları doğrultusunda karar verilmesine olanak sağlayacak istekler ve değerlendirmelerden oluşacaktır. Bu karar devlet açısından caydırma ya da yönlendirme yönünde olacak ve projede istenilenler belirtilerek, projeye uygulanacak önlemlere yer verilecektir.

Borç veren açısından, kuruluşa borç verilip verilemeyeceği, verilecekse borcun tutarı, ödemesiz süresi, geri ödeme süresi, güvenceye yer verilir. Özellikle orta süreli borçlandırmalarda, projede alış ve satışlarla ilgili kimi konular, yatırım unsurları ve ürünlere dönük konularda istenilen değişiklikler “özel koşullar” adı altında belirtilecektir.

Yönetim ve ortaklar açısından yapılacak sonuç değerlendirmeleri, yatırıma karar vermeye olanak sağlayacak nitelikte olacaktır. Aracılar ve tüketicilerle, çalışanlar ve başka ilişkili kişiler açısından, bunların amaçları doğrultusunda projenin genel ve sonuç olarak değerlendirilmesinin yapılabileceğini belirtmek gerekmektedir.

Yukarıda kısaca değindiğimiz fizibilite aşamalarından ekonomik, teknik ve mali inceleme aşamaları, bundan sonraki sayfalarda ayrı ayrı bölümler altında ve ayrıntılı olarak açıklanacaktır. Yalnız kapsamlı olarak açıklanacak bu çalışmaların her proje türü için aynı ayrıntıda hazırlanması zorunlu değildir. Projenin kapsamı, yani hangi noktalarda yoğunlaşacağı yatırım türüne göre değişecektir.